Safranbolu Evleri

- Aralık 18, 2019

Safranbolu evleri, Karabük iline bağlı Safranbolu ilçesinde, 18. ve 19. yüzyıl Osmanlı kent yaşamının ve tarihi dokunun günümüze kadar kaldığı korunduğu bir ilçemizdir. UNESCO tarafından 17.12.1998’de Dünya Kültür Mirası listesine alınmıştır. Safranbolu evlerinin Osmanlı döneminde yumurta akından yapıldığı ve çok uzun süre depreme dayandığı söylenilmektedir .Safranbolu evleri Türk kültürünü aile yaşantısını aktara mükemmel yapıtlardan.Evler konak tarzında hali vakti yerinde ailelerin kaldığı evlerdir. Safranbolu evleri birbirinin önünü kapatmaz. Sokaklar taşlarla örülüdür.Alt yapı hala daha çalışmaktadır.

Safranbolu konum olarak yaklaşık olarak Ankara’nın iki yüz kilometre kuzeyinde ve Karadeniz’in yüz kilometre güneyindedir. Karabük ilinde 8 km kuzeyinde yer alır ki Safranbolu ile Karabük bir birine bağlanmıştır.

Safranbolu’nun en eski adı Homeros’un İlyada destanında Paplagonya olarak bilinmektedir. Safranbolu daha sonra bir çok kez el değiştirmiştir. Safranbolu 1196 tarihinde Selçuklu Sultanı II.Kılıç Arslan’ın oğlu Muhiddin Mesut Şah burayı fethetmiştir. Bölgeye zaman zaman Türkmenler göç ettirilmiştir. En son olarak bilinen ismi ise Zafranboludur. Safranbolu en zengin olduğu zaman Osmanlı Devleti zamanıdır çünkü 17. yy da İstanbul-Sinop kervan yolunun önemli bir konaklama merkezi haline gelmiştir. Bu yüzden Safranbolu’da Cinci Hanı yapılmıştır.

Safranbolu Evlerin Hakkında Bilgiler

- Safranbolu evleri genelde 2 yada 3 katlı binalardan oluşur.
- Evlerin ilk katları hayvan damı ve hayat olarak kullanılır ve 1. kat yapımında taş yığma duvar kullanılır.
- Safranbolu evleri ahşap çatkılı, taş ve kerpiç örgülü duvarlardan oluşur ve beyaza boyanır.
- Geniş ocaklar evde dikkat çeker.
- Ahşap kapı ve tavan süslemeleri görülmeye değerdir.
- Safranbolu evler haremlik selamlık olarak tasarlanmıştır.
- Safranbolu evlerinin sokakları arnavut kaldırımlıdır. Binlerce yıldır görevini yapmaktadır.Halan daha sokaklarda bozulma meydana gelmemektedir. Günümüzde tonlarca ağırlıktaki araçlar dahi bu sokakları bozmamaktadır. Arnavut kaldırım vasıtası ile ağaç kökleri su alabilmekte. Yağmur suyun akış şiddetini yavaşlattığı için sel oluşumunun önüne geçmektedir.
- Safranbolu evleri hakkında bilgi olarak söylenebilecek diğer bir husus evlerin bir birinin manzarası ve güneşini kapatmamasıdır. Atalarımız yüzlerce yıl önce mükemmel bir şehir planlaması yapmışlardır. İnsanların hassas düşünceleri sonucu ortaya kimseyi rahatsız etmeyen evler silsilesi çıkmıştır.
- Safranbolu evleri geniş aile evleridir. Evlerde 8 kadar oda bulunduğu gibi iki katlıdır ve evin yan tarafından müştemilat bulunmaktadır.
- Türkler misafirperver bir millettir. Bu yüzden misafir odalarında banyo ve tuvalet bulunmaktadır.

Evlerde haremlik selamlık bir tasarım vardır. Mutfak ile salona açılan kısımda döner dolap bulunmaktadır. Döner dolap vasıtası ile mutfakta hazırlanan yiyecek ve içecekler dolaba konur erkek misafirlerin bulunduğu tarafta dolap çevirilerek evin diğer bölümüne ulaştırılır.

Safranbolu evlerinin bazılarında, büyük odanın ortasında havuz bulunmaktadır. Bu sayede evin bir tarafında konuşulanlar diğer tarafta duyulmaz.
Safranbolu evlerinin mimarisinde özel hayatın gizliliğine ve mahremiyete önem vermişlerdir.
Safranbolu evlerinin dış kapısında kalın büyük ve tok ses çıkaran bir demir tokmak ve hemen yanında yada içinde daha küçük ince ve tiz bir ses çıkaran demir tokmak vardır. Gelen misafir erkek ise kalın tokmağı vuru ev sahiplerinden erkek olan kapıyı açar.Bayanlar ise ince tokmağı vurur tiz kapı sesini duyan ev sahiplerinden bayanlar kapıyı açar
Safranbolu evlerinde muazzam bir ahşap tavan işlemeciliği vardır.
Safranbolu evlerinde gıdaların saklandığı serin bir kiler mevcuttur.
Pencere önündeki ince ahşap işçiliği sayesine içeride yaşayan insanlar dışarıyı rahat bir şekilde görürken dışarıdan içerisi görünmesi mümkün değildir.
Safranbolu evleri geniş avluludur.
Safranbolu evlerinde dış ve iç kapı mevcuttur.
Safranbolu evleri UNESCO korumasındadır.
Safranbolu evleri bol pencere vardır.
Evlerin bodrum katı taş duvardan yapılmıştır.